Biegunka, jelitówka, zemsta faraona, klątwa Montezumy — każdy z nas chociaż raz doświadczył w życiu rozwolnienia. Każdy z nas też wie, że jest to jedna z najnieprzyjemniejszych dolegliwości, która może nas złapać także w podróży. O ile nietrudno poradzić sobie z tą przypadłością w zaciszu domowym, o tyle w trakcie wyjazdu ten nieproszony gość może doszczętnie zniweczyć nasze plany. Dlaczego dopada nas biegunka i jak się przed nią ustrzec? To wszystko znajdziesz w naszym wpisie!
Poznawaj świat, nie światowe toalety — skąd się bierze biegunka podróżnych?
Biegunka to najczęściej występująca dolegliwość podróżujących, zgodnie z szacunkami aż 10 milionów osób rocznie przechodzi tak zwaną biegunkę podróżnych. Czym jest i co ją powoduje?
Biegunka to nic innego jak zaburzenie funkcjonowania przewodu pokarmowego. Medycznie pod tą nazwą kryje się oddanie trzech lub więcej luźnych, wodnistych stolców w ciągu doby. Zazwyczaj dolegliwości ustępują w ciągu tygodnia i nie wymagają interwencji lekarza.
Rozwolnienie może mieć różne podłoże. Jego wystąpienie może być związane ze spożyciem skażonej lub przeterminowanej żywności, zanieczyszczonej wody lub zmianą diety. Biegunka może być także efektem silnego stresu związanego z podróżą (raisefieber — gorączka podróżna). Wywoływana jest przez drobnoustroje, takie jak: bakterie (w 80% przypadków, najczęściej bakterie E.coli), pasożyty (najczęściej Giardia lamblia lub Cryptosporidum) i wirusy (często przez rotawirus Norwalk).
Zwiedzaj bez obaw! Objawy biegunki
Dużo łatwiej mierzyć się z wrogiem, którego możesz rozpoznać, zanim przejdzie do ataku. Tak samo jest z biegunką. Jeśli w trakcie podróży spożyłeś posiłek, piłeś wodę z nieznanego źródła lub po prostu do Twoich ust trafiły nieumyte dłonie, obserwuj uważnie zachowanie Twojego organizmu.
Biegunka może zaatakować znienacka, ale bardzo często już wcześniej odczuwamy jej oznaki. Pierwszym sygnałem wysłanym z naszego wnętrza, będą bóle i skurcze brzucha. To już wystarczający znak, że należy zacząć rozglądać się za toaletą lub zażyć odpowiedni lek. Wraz z nadchodzącą biegunką mogą pojawić się wzdęcia, nudności, gorączka, wymioty czy zimne poty. Jeśli nie udało się wdrożyć środków zaradczych, odczuwalne zacznie być parcie na wypróżnienie i wspomniane rozwolnienie. W poważniejszych przypadkach, wywołanych najczęściej przez pasożyty, może pojawić się krew w stolcu.
Choć każdy z nas raczej dobrze zna powyższy opis przebiegu zbrodni naszych jelit, to nikt nie chce stać się ofiarą na urlopie. Jak więc zapobiec biegunce w podróży?
Żegnaj biegunko! Jak zatrzymać biegunkę, zanim ona zatrzyma nas?
Najbardziej narażeni na biegunkę są podróżni, którzy odwiedzają egzotyczne rejony lub kraje o niskim standardzie sanitarnym. Nie oznacza to jednak, że kiedy rzucisz wszystko i wyjedziesz w Bieszczady, rozwolnienie Ci nie grozi.
Znane przysłowie mówi, że “najlepszą obroną jest atak”, ale my stawiamy na prewencję w myśl innego przysłowia — “lepiej zapobiegać niż leczyć”. Wiesz już, co może być przyczyną biegunki, a teraz dowiesz się jak temu przeciwdziałać.
W biegu zjadłem owoc z krzaka, a teraz biegnę do toalety – żywność a biegunka
Bardzo często podróże wiążą się z próbowaniem potraw, których nie jemy na co dzień. Bez względu na to, czy jest to kuchnia narodowa, czy regionalna, nasz żołądek może mieć problem z jej trawieniem. Podobne problemy możemy napotkać, jeśli przyrządzamy jedzenie samodzielnie, na przykład na kempingu. Tak samo sprawa wygląda z jedzeniem warzyw i owoców z targu lub prosto z drzew i krzaków.
Biegunce wywołanej przez żywność w terenie można zapobiec na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest spożywanie produktów żywnościowych, które zostały zapakowane w sterylnej atmosferze. Do takich produktów możemy zaliczyć żywność długoterminową: racje żywnościowe, żywność liofilizowaną, konserwy lub żywność wysokoenergetyczną. Jeśli chcesz gotować samodzielnie, to drugim sposobem będzie odpowiednia obróbka termiczna produktów spożywczych. A przed gotowaniem dokładnie umyj ręce.
Jeśli celem Twojej wycieczki jest jakieś miasto i podczas pobytu będziesz jadać w restauracjach, barach itp., zwróć uwagę na opinie o danych miejscach. Warto także przyjrzeć się składom potraw w menu lub zapytać o to obsługę. Powinieneś unikać składników, których nie jesz na co dzień, na przykład tych bardzo pikantnych.
Nie pij zanieczyszczonej wody
Choć nagłówek tego akapitu brzmi trywialnie, nie zawsze jesteśmy w stanie stwierdzić czy dane źródło wody jest wolne od bakterii, wirusów i pasożytów. W wielu miejscach, również w Polsce, znajdziemy różne strumyki leśne i źródełka, z których lokalni mieszkańcy czerpią wodę. Szczególnie w górskich miejscowościach wielu turystów napełnia butelki i bidony taką wodą, co nierzadko kończy się bolesną wizytą w toalecie.
Zabieranie na tygodniowy wyjazd kilkudziesięciu litrów wody pitnej nie jest wygodne. Możesz jednak oczyścić miejscową wodę, co jest banalnie proste. Wystarczy, że zaopatrzysz się w środki do uzdatniania wody, czy to w tabletkach, czy w postaci filtrów. Nie zajmują dużo miejsca w bagażu, a dzięki nim możesz bezpiecznie zaparzyć kawę, herbatę lub ugotować zupę na wyprawie.
Czyste ręce, czyste jelita
Higiena osobista podczas podróży jest bardzo ważna, szczególnie kiedy jesz posiłek rękoma. Na rękach gromadzimy niezliczoną ilość drobnoustrojów, które zjedzone, na przykład wraz z kanapką, zgotują nam niezapomniane wrażenia z wycieczki. Nie zawsze jednak mamy możliwość umyć ręce przed posiłkiem. Dlatego warto mieć środki dezynfekujące, którymi pozbędziemy się zanieczyszczeń z dłoni. Nie zapominaj także o higienie reszty ciała.
Czasami, nawet pomimo zachowania najwyższej ostrożności, dopadają nas rewolucje żołądkowe. Na takie przypadki zawsze warto mieć w apteczce podróżnej środki medyczne. Zabierz ze sobą środki przeciwbiegunkowe, elektrolity oraz leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Pamiętaj również o odpowiednim nawodnieniu i spożywaniu suchych produktów.
Jak uniknąć biegunki w podróży? Podsumowanie
Po lekturze tego artykułu wiesz już, czym jest biegunka, co ją powoduje i jak się przed nią ustrzec. Odpowiednie zabezpieczenie i dobre nawyki pozwolą Ci cieszyć się wyjazdem bez nieprzyjemnych dolegliwości. W ramach podsumowania jeszcze raz kilka najważniejszych porad:
- Zwracaj uwagę na czystość swoich dłoni — myj ręce mydłem pod bieżącą wodą, jeśli nie masz takiej możliwości, stosuj środki dezynfekujące.
- Nie pij wody z kranu, strumieni, źródełek, jeśli nie jesteś pewny jej czystości. Wybieraj wodę butelkowaną, przegotowaną lub oczyszczoną środkami do uzdatniania wody.
- Zrezygnuj z lodu w napoju, jeśli znajdujesz się w miejscu o niskich standardach sanitarnych. Lód mógł zostać wykony z użyciem zanieczyszczonej wody, na przykład z kranu.
- Wybieraj gotowane jedzenie lub własną żywność długoterminową — nie jedz surowych potraw, a także nieumytych warzyw i owoców. Najlepiej zrezygnować również produktów z niepasteryzowanego mleka i innych produktów mlecznych.
- Unikaj dań sprzedawanych na targach i stoiskach przy ulicy — często w takich punktach nie są zachowane odpowiednie warunki sanitarne.
- Zwracaj uwagę na higienę punktów i miejsc, w których jadasz — korzystaj z opinii osób, które już odwiedziły dane miejsce.
- Nie spożywaj dużych ilości alkoholu i napojów gazowanych — podrażniają układ pokarmowy i mogą doprowadzić do biegunki.
- W razie wystąpienia długotrwałej biegunki lub zaobserwowania krwi w kale skontaktuj się z lekarzem.