Skip to main content

Jesień to wymagający okres dla każdego, kto działa w terenie – żołnierza, strzelca ASG, myśliwego lub miłośnika survivalu czy bushcraftu. Zmieniające się warunki oświetleniowe, niska roślinność, opadłe liście i wilgotne podłoże sprawiają, że klasyczne letnie wzory maskujące tracą część swojej skuteczności. 

W polskich lasach o tej porze roku dominuje paleta stonowanych barw: brązy, szarości, zgaszone zielenie i żółcie. Skuteczny kamuflaż jesienny musi więc nie tylko odtwarzać kolory otoczenia, ale też efektywnie rozbijać kontur sylwetki w zróżnicowanym świetle. 

Nowoczesne wzory kamuflaży wykorzystują złożone układy plam i fraktalnych przejść barw, które działają na różnych dystansach – zarówno z bliska, jak i przy obserwacji przez optykę. W tym artykule przyjrzymy się najskuteczniejszym wzorom kamuflażu jesiennego, dostępnym w ofercie Militaria.pl. Omówimy ich charakterystykę, zalety, wady oraz praktyczne zastosowanie w realnych warunkach terenowych. 

Obejrzyj nasz materiał wideo, w którym przedstawiamy kamuflaże na jesień!

Wz. 93 „Pantera” – sprawdzony klasyk także jesienią 

Kamuflaż wz. 93, potocznie znany jako „Pantera”, od lat pozostaje symbolem polskiego maskowania. Zaprojektowany jest przede wszystkim do zielonych lasów Europy Środkowej, ale jego stonowana paleta – oliwkowa zieleń, ciemny brąz i czerń – sprawia, że wzór ten zaskakująco dobrze radzi sobie również w jesiennym krajobrazie. 

W tym okresie roku las bardzo się zmienia – zieleń ustępuje miejsca ciepłym odcieniom brązu, żółci i szarości. W takich warunkach wz. 93 świetnie wtopi się w tło pełne suchych liści, mchów, gałęzi i wilgotnej gleby, zwłaszcza w półcieniu. Charakterystyczne, nieregularne plamy barwne nie tworzą ostrych kontrastów, co sprawia, że kamuflaż zachowuje wysoką skuteczność zarówno w ruchu, jak i w statycznym maskowaniu. 

Kamuflaż wz.93 Pantera

Zalety: 

  • Dostosowany do polskiego środowiska: stworzony w oparciu o badania naszych lasów – skuteczny od Bieszczad po Mazury. 
  • Naturalna paleta barw: połączenie oliwkowej zieleni z brązami dobrze współgra z jesiennym krajobrazem, zarówno w lasach liściastych, jak i mieszanych. 
  • Uniwersalność i dostępność: szeroka oferta odzieży, plecaków i akcesoriów w tym kamuflażu dostępna w Militaria.pl. 
  • Wytrzymałość: mundury i odzież często szyte są z solidnych, polowych materiałów, odpornych na przetarcia. 

Wady: 

  • Regularność wzoru: symetryczny układ plam może w pewnych sytuacjach (np. na tle jednolitego terenu) zdradzać kontur sylwetki. 
  • Brak mikrowzoru: w porównaniu z nowoczesnymi systemami kamuflażu, „Pantera” mniej efektywnie rozbija sylwetkę z bliska, szczególnie w warunkach słabego światła. 

Zastosowanie: Wz. 93 to idealny wybór dla osób, które szukają sprawdzonego, uniwersalnego i niedrogiego rozwiązania maskującego. Sprawdzi się podczas bushcraftu, ASG, survivalu czy treningów taktycznych. 

Flecktarn – niemiecka precyzja, która nie zawodzi jesienią

Flecktarn to legenda maskowania w klimacie umiarkowanym. Opracowany przez niemiecką Bundeswehrę w latach 80., stał się jednym z najskuteczniejszych i najdłużej używanych wzorów w Europie. Jego charakterystyczna struktura składa się z setek drobnych, nieregularnych plam – tworzących efekt mikro- i makrowzoru jednocześnie. Dzięki temu Flecktarn doskonale rozprasza sylwetkę człowieka zarówno z bliska, jak i z dalszej odległości, utrudniając obserwację gołym okiem i przez optykę. 

Jesienią jego skuteczność rośnie jeszcze bardziej. Dominujące w nim ciemne zielenie, brązy i czerń idealnie odwzorowują barwy leśnej ściółki, opadłych liści, kory drzew i wilgotnej ziemi. Flecktarn nie tylko imituje kolorystykę otoczenia, ale też jego strukturę – drobne plamy tworzą wrażenie naturalnego chaosu, podobnego do faktury lasu po deszczu.

Kamuflaż Flecktarn

Zalety: 

  • Skuteczność w polskim klimacie: przeznaczony dla lasów Europy Środkowej – pasuje do polskich warunków terenowych. 
  • Złożona struktura wzoru: mikrowzór rozprasza kontur nawet w półmroku, a makrowzór działa na dalszych dystansach, dzięki czemu jest bardzo uniwersalny. 
  • Dostępność i różnorodność: duża oferta odzieży, plecaków, oporządzenia i akcesoriów – zarówno nowych, jak i z demobilu – ułatwia stworzenie kompletnego zestawu. 

Wady: 

  • Zbyt ciemny w otwartym terenie: poza lasem może wydawać się zbyt kontrastowy – szczególnie na tle łąk czy pól. 
  • Klasyczny wygląd: nie posiada cyfrowych czy fraktalnych cech nowoczesnych kamuflaży, przez co bywa uznawany za starszą szkołę. 

Zastosowanie: Flecktarn sprawdza się doskonale jesienią i wczesną zimą, w gęstych lasach liściastych, na manewrach ASG, w działaniach survivalowych oraz podczas fotografii przyrodniczej. Dzięki dostępności i efektywności to wybór dla tych, którzy cenią niemiecką precyzję, sprawdzoną w praktyce. 

MultiCam – uniwersalny mistrz adaptacji

MultiCam to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych wzorów kamuflażu na świecie. Opracowany przez firmę Crye Precision we współpracy z amerykańskim ośrodkiem badawczym Natick Labs, został stworzony do maksymalnej adaptacji do zróżnicowanych środowisk – od pustynnych stepów, przez tereny skaliste, aż po gęste lasy Europy i Ameryki Północnej. 

Jego unikalna struktura opiera się na siedmiu kolorach, które tworzą płynne przejścia tonalne pomiędzy zielenią, brązem i beżem. Dzięki temu wzór dynamicznie reaguje na warunki otoczenia – w cieniu przybiera ciemniejsze tony, a w pełnym świetle jaśnieje, co sprawia, że sylwetka użytkownika rozpływa się w tle niezależnie od typu terenu. 

W polskich warunkach jesiennych MultiCam działa wyjątkowo skutecznie. Gdy roślinność traci nasycone barwy, a krajobraz przechodzi w odcienie zgaszonej zieleni, ochry i brązu, ten wzór zapewnia perfekcyjne maskowanie w suchym lesie, na otwartych łąkach i w terenie przejściowym. 

Kamuflaż Multicam

Zalety: 

  • Uniwersalność: MultiCam sprawdza się w niemal każdym środowisku – od lasów po tereny górzyste i otwarte przestrzenie, co czyni go idealnym wyborem dla osób działających w zróżnicowanym terenie. 
  • Zaawansowana struktura wzoru: system płynnych przejść barwnych (gradient) rozbija kontur sylwetki zarówno z bliska, jak i z dużego dystansu, tworząc naturalny efekt rozproszenia. 
  • Skuteczność w zmiennym oświetleniu: wzór reaguje na światło – przyciemnia się w cieniu i rozjaśnia w słońcu, zachowując maskujące właściwości niezależnie od warunków pogodowych. 
  • Światowy standard: stosowany przez armie i jednostki specjalne na całym świecie, w tym przez siły USA, Wielkiej Brytanii, Australii czy Polski. 
  • Wysoka jakość wykonania: produkty w oryginalnym wzorze MultiCam powstają z materiałów klasy premium, takich jak oryginalna Cordura. 

Wady: 

  • Wysoka cena oryginału: autentyczne produkty MultiCam, zwłaszcza od renomowanych producentów taktycznych, są droższe od większości standardowych wzorów. 
  • Popularność i rozpoznawalność: choć to atut technologiczny, w środowisku militarnym lub airsoftowym może sprawiać, że użytkownik wyróżnia się ze względu na powszechność wzoru. 
  • Nieco jaśniejszy w wilgotnych warunkach: w mokrym, gęstym lesie MultiCam może być mniej skuteczny niż kamuflaże o głębszej, ciemniejszej palecie (np. MAPA czy Flecktarn). 

Zastosowanie: MultiCam to uniwersalny wybór dla profesjonalistów i entuzjastów, którzy potrzebują jednego zestawu odzieży sprawdzającego się w różnych warunkach terenowych. Jesienią w Polsce jego naturalna, zgaszona kolorystyka zapewnia doskonałe maskowanie zarówno w lasach mieszanych, jak i na otwartym terenie.

WASP I Z2 – technologia maskowania stworzona na jesień

WASP I Z2 to nowoczesny kamuflaż opracowany przez firmę Phantomleaf w ramach cywilnej serii Civ-Tec dla Mil-Tec. Wariant Z2 wyróżnia się stonowaną paletą suchych brązów, oliwek i szarości, które idealnie wpisują się w jesienny krajobraz – zwiędłe trawy, opadłe liście i wilgotną glebę. 

Jesienią, gdy kontrasty w naturze są mniejsze, a światło bardziej rozproszone, wzór Z2 działa wyjątkowo skutecznie. Dzięki kombinacji mikro- i makrowzorów rozbija kontur sylwetki w różnych odległościach, zachowując realizm i naturalność nawet przy zmiennym świetle. 

Kamuflaż WASP I Z2

Zalety: 

  • Optymalizacja pod jesienne kolory: odcienie suchej roślinności i ziemi idealnie pasują do polskich lasów i łąk od września do listopada. 
  • Nowoczesna technologia: wzór projektowany cyfrowo – skuteczny zarówno w ruchu, jak i podczas obserwacji przez optykę. 
  • Adaptacyjność: sprawdza się zarówno w lesie, jak i na otwartych terenach z brązową i szarą roślinnością. 

Wady: 

  • Mniej uniwersalny latem: w soczyście zielonym otoczeniu traci część skuteczności. 
  • Mniejsza dostępność: rzadziej spotykany niż klasyczne kamuflaże jak Flecktarn czy Pantera. 

Zastosowanie: WASP I Z2 to doskonały wybór na jesienne manewry, rozgrywki ASG, bushcraft i polowania. Skuteczny w warunkach, w których większość letnich wzorów zaczyna zbyt mocno kontrastować z otoczeniem. 

MAPA – polska innowacja stworzona do jesiennego lasu

MAPA to kamuflaż, który można nazwać polską odpowiedzią na nowoczesne wzory maskujące stosowane przez armie świata. Opracowany przez firmę MASKPOL na podstawie badań środowiskowych i analizy tysięcy zdjęć z różnych regionów kraju, MAPA została zaprojektowana tak, by realistycznie odwzorowywać strukturę i kolory polskiej przyrody. Biomorficzne kształty, płynne przejścia tonalne i złożona kompozycja barw tworzą efekt trójwymiarowości, który działa zarówno z bliska, jak i na dystansie. 

Jesienią MAPA pokazuje pełnię swojego potencjału. Wraz z opadaniem liści, ciemnieniem runa i zmieniającym się światłem, ten wzór idealnie dopasowuje się do barw lasu: mieszaniny wilgotnych brązów, zgaszonych zieleni i chłodnych szarości. W warunkach zmiennego oświetlenia MAPA skutecznie rozprasza kontur sylwetki, co czyni ją jednym z najbardziej efektywnych kamuflaży w środkowoeuropejskich warunkach terenowych. 

Kamuflaż MAPA

Zalety: 

  • Stworzony do polskich realiów: opracowany do krajowych lasów, klimatu i oświetlenia – działa efektywnie od wiosny do późnej jesieni. 
  • Zaawansowana struktura i trójwymiarowość: biomorficzne kształty i nieregularne przejścia tonalne dają efekt głębi, który skutecznie rozbija kontur postaci. 
  • Doskonała praca w zmiennym świetle: wzór nie traci skuteczności przy deszczu, mgle czy niskim słońcu – zachowuje naturalny wygląd nawet w wilgotnym otoczeniu. 
  • Polski projekt i produkcja: stanowi przykład krajowej innowacji w dziedzinie taktyki i maskowania, opracowany przez specjalistów z doświadczeniem wojskowym. 

Wady: 

  • Wyższa cena: zaawansowana technologia druku i produkcji przekłada się na koszt wyższy niż w przypadku klasycznych wzorów. 
  • Nowoczesny, futurystyczny wygląd: może nie przypaść do gustu miłośnikom tradycyjnych, wojskowych stylizacji. 

Zastosowanie: MAPA to idealny wybór na jesień dla wszystkich, którzy oczekują od kamuflażu czegoś więcej niż tylko efektu wizualnego. Sprawdzi się w działaniach taktycznych, airsofcie, survivalu, myślistwie i bushcrafcie. To wzór dla profesjonalistów i pasjonatów, którzy cenią precyzję, nowoczesną technologię i polskie rozwiązania stworzone z myślą o naszych warunkach terenowych. 

Rhodesian Camo – legenda buszu, która działa także jesienią 

Rhodesian Camo to kultowy kamuflaż opracowany w latach 60. XX wieku dla sił zbrojnych Rodezji. Choć powstał z myślą o afrykańskim buszu, jego paleta zgaszonych zieleni i ciepłych brązów doskonale wpisuje się w polski krajobraz jesienny – szczególnie w rejonach suchych łąk, krzewów i niskiej roślinności. 

Kamuflaż Rhodesian

Zalety: 

  • Unikalny wygląd: nieregularne plamy w odcieniach oliwkowej zieleni i ciepłego brązu sprawiają wrażenie ręcznie malowanych pociągnięć pędzla. Dzięki temu kamuflaż nie wygląda sztucznie i doskonale stapia się z naturalnym otoczeniem. 
  • Świetny kontrast optyczny: charakteryzuje się bardzo dobrym kontrastem optycznym, który rozbija kształt ludzkiej sylwetki i utrudnia jej rozpoznanie na tle zróżnicowanego terenu. Sprawdzi się podczas poruszania się po terenach o niskiej roślinności lub w miejscach z mieszanką traw, krzewów i skał.  
  • Ciepła kolorystyka: ciepłe, przygaszone odcienie zieleni, brązu i beżu sprawiają, że wpasowuje się w polskie warunki jesienne. 
  • Kultowy charakter: zyskał status legendy wśród entuzjastów militariów, jest ceniony przez rekonstruktorów, kolekcjonerów oraz pasjonatów historii wojskowości. 

Wady: 

  • Ograniczona dostępność w Polsce: oryginalne mundury i tkaniny we wzorze Rhodesian Camo są dziś trudne do zdobycia, szczególnie w Europie. Wiele dostępnych replik różni się odcieniem lub nasyceniem barw, co może wpływać na autentyczność i skuteczność wzoru. 

Zastosowanie: Rhodesian Camo to doskonały wybór dla miłośników ASG, bushcraftu i rekonstrukcji historycznych, którzy cenią klasyczne wzory z duszą. Świetnie sprawdza się w terenie o suchej roślinności i jesiennych barwach, zapewniając skuteczne maskowanie oraz naturalny wygląd. Dzięki ciepłej, stonowanej kolorystyce jest też chętnie wybierany przez fotografów przyrody i entuzjastów outdooru szukających kamuflażu o niepowtarzalnym charakterze. 

Greek Lizard – śródziemnomorski wzór w jesiennym lesie 

Greek Lizard, inspirowany francuskim wzorem Lizard, to kamuflaż o charakterystycznych, poziomych pasach w odcieniach oliwkowego, brązu i czerni. Choć stworzony dla klimatu śródziemnomorskiego, jego ciepła kolorystyka i struktura wzoru sprawiają, że świetnie działa także w Polsce – zwłaszcza w późnej jesieni. 

Kamuflaż Greek Lizard

Zalety: 

  • Naturalne odwzorowanie cieni: poziome pasy bardzo dobrze naśladują naturalny układ cieni w lesie – gałęzie, korę i linie ściółki. Dzięki temu sylwetka użytkownika ulega wizualnemu spłaszczeniu, co utrudnia jej dostrzeżenie w zróżnicowanym terenie. 
  • Ciepłe, jesienne barwy: odcienie oliwki, brązu i czerni tworzą spójną, przygaszoną kompozycję kolorystyczną, która świetnie wpasowuje się w krajobraz polskiej jesieni. Kamuflaż szczególnie dobrze działa w suchych lasach liściastych, na łąkach oraz wśród krzewów i traw o złotawych tonach. 
  • Wyróżniający się wygląd: atrakcyjny dla kolekcjonerów i entuzjastów taktycznego stylu retro. 
  • Dostępny w wersjach cywilnych i taktycznych: pojawia się zarówno w wersjach militarnych, jak i cywilnych – od oryginalnych greckich mundurów, po współczesne repliki i ubrania outdoorowe inspirowane klasyką. Ułatwia to stworzenie kompletnego, spójnego zestawu do aktywności terenowych. 

Wady: 

  • Mniej skuteczny w innych porach roku: w środowisku o bujnej, zielonej roślinności – szczególnie wiosną i latem – może być zbyt kontrastowy i mniej efektywny, ponieważ jego ciepłe barwy nie współgrają z intensywną zielenią liści i traw. 
  • Nieco archaiczny układ wzoru: układ pasów, choć charakterystyczny, jest mniej złożony niż w nowoczesnych kamuflażach typu MultiCam czy MAPA. W efekcie wzór może być mniej uniwersalny i gorzej sprawdzać się w bardzo zróżnicowanych środowiskach terenowych. 

Zastosowanie: Świetnie sprawdza się podczas jesiennych aktywności outdoorowych – od bushcraftu i ASG po rekreacyjne wypady do lasu – oferując skuteczne maskowanie w suchym poszyciu i wśród gałęzi. Dzięki ciepłym barwom i wyrazistemu, poziomemu układowi wzoru przyciąga również miłośników militarnego stylu retro i kolekcjonerów. 

Jesień to test dla prawdziwego kamuflażu

Jesienią natura zmienia reguły gry. Zieleń ustępuje miejsca brązom i szarościom, światło staje się miękkie, a wilgoć nadaje krajobrazowi głębi. W takich warunkach tylko dobrze dobrany kamuflaż pozwoli naprawdę zniknąć w terenie. Niezależnie od tego, czy stawiasz na klasykę w postaci Pantery lub Flecktarnu, nowoczesne rozwiązania jak MAPA czy WASP I Z2, czy może uniwersalny MultiCam – kluczem jest dopasowanie wzoru do środowiska i stylu działania. 

Jesień to doskonały czas, by przetestować swoje wyposażenie i sprawdzić, jak działa w praktyce. W ofercie Militaria.pl znajdziesz szeroki wybór odzieży, plecaków i akcesoriów w najskuteczniejszych wzorach maskujących – od sprawdzonych wojskowych klasyków po najnowsze systemy kamuflażu terenowego. 

Zamów do 23:00 z dostawą na jutro InPost

Poznaj autorkę artykułu


Paulina Jabłońska

W branży militarnej działa już od kilkunastu lat. Aktualnie odpowiada za merytorykę i dba o atrakcyjne przedstawienie oferty Militaria.pl na stronie internetowej.

Najchętniej spędza czas w terenie, uwielbia eksplorować opuszczone, tajemnicze miejsca podczas wypraw urbexowych, zwłaszcza te mroczne i pełne historii. Kocha aktywność fizyczną na świeżym powietrzu, szczególnie górskie wędrówki i bieganie leśnymi ścieżkami.

Często można ją spotkać na strzelnicy, gdzie rozwija swoją strzelecką pasję. Twierdzi, że strzelectwo to nie tylko sport i rozrywka, ale przede wszystkim umiejętność koncentracji i kontroli nad sobą.

Jest miłośniczką klasycznej motoryzacji, najbardziej interesują ją stare mercedesy oraz pojazdy wojskowe. Drzemie w niej również dusza artystki, która odzwierciedla się w fascynacji oldschoolowymi tatuażami oraz tworzeniu własnej sztuki na papierze, płótnie i odzieży. 

Napisz coś...