W ostatnim wpisie z serii klasyczne noże mogliście przeczytać o M21. Dzisiaj chcemy przedstawić innego składaka, który uchodzi za jeden z najpopularniejszych noży EDC. Mowa o Ontario Rat-1. W swoim przedziale cenowym nie ma za wiele konkurencji wartej uwagi, a w internecie znajdziesz wiele pozytywnych opinii na jego temat. Nie ma w tym bowiem nic dziwnego – idealny do kieszeni na co dzień, gładki profil głowni i świetna japońska stal nierdzewna AUS-8. Te i wiele innych cech owego modelu sprawiają, że jest on uwielbiany przez miłośników świata nożowego. Zapraszamy do dalszej lektury, gdzie poznasz historię marki, pozostałe wersje Rat-a oraz kilka zdań na temat tego, jak dbać o nóż.
Historia marki OKC
Rat-1 to dzieło firmy Ontario Knife Company, w skrócie OKC. Jest to amerykańskie przedsiębiorstwo znane przede wszystkim z produkcji noży oraz narzędzi tnących. Są jedną z głównych firm zaopatrujących Armię Stanów Zjednoczonych, w tym USMC (United States Marine Corps) w tego typu sprzęt. Zaprojektowali i stworzyli oni najbardziej charakterystyczne i znane każdemu miłośnikowi militariów noże, takie jak Ontario Air Force Survival Knife, Ontario 498 Marine Combat Knife, czy RAT-3, RAT-5 i RAT-7. Marka Ontario Knife Company została założona w 1889 roku w Nowym Jorku. Oprócz amerykańskiego wojska produkują też sprzęt tnący dla organizacji takich jak Randall’s Adventure and Training (RAT). Jest to uznana, amerykańska szkoła przetrwania, działająca w trudnym terenie dżungli Amazonii, Peru oraz USA, szkoląca jednostki służb mundurowych, wojskowych oraz prywatnych miłośników survivalu. Od jej nazwy pochodzi zresztą omawiamy w tym artykule folder. Marka Ontario współpracuje także ze znanymi projektantami noży, takimi jak Justin Gingrich, Bram Frank czy Bill Bagwell.
Główne cechy noża RAT-1
Ontario Knife Company Model 1 aka RAT-1, zwany w Polsce „Szczurem”, od angielskiego słowa rat, oznaczającego właśnie szczura, to średniej wielkości nóż składany z klasyczną blokadą ostrza typu liner lock. Podstawowy model ma gładkie ostrze typu drop point, czyli wyposażony jest w głownię z wyraźnie zaznaczoną krzywizną brzucha ostrza. Górna część klingi jest dość płaska, co zapewnia wygodne oparcie dla kciuka, szczególnie w połączeniu w ząbkowanym punktem oparcia. Nóż dzięki odpowiedniemu wyprofilowaniu rękojeści i tym właśnie ząbkom na szczycie grzbietu leży w dłoni pewnie i doskonale się nim kroi.
Tego typu klingi stosuje się najczęściej w nożach ogólnego przeznaczenia, czyli takich, które nosisz ze sobą na co dzień. To tak zwane noże EDC, od angielskiego zwrotu every day carry. W częstym użytkowaniu i noszeniu noża ze sobą pomaga wygodny klips, który ma aż cztery możliwości montażu, dzięki czemu jesteś w stanie dostosować narzędzie do swojego ulubionego sposobu noszenia. Jeżeli jesteś osobą leworęczną, taki wybór może także pomóc w komfortowym użytkowaniu. Drop point stosuje się często także w nożach myśliwskich, ze względu na jego uniwersalność podczas procesu obróbki zwierzyny.
Dobrą informacją do osób noszących swój nóż każdego dnia jest fakt, że wyśmienicie nadaje się on do prac kuchennych, takich jak porcjowanie żywności czy przygotowywanie posiłku. Sprawdzi się zarówno w czynnościach tak trywialnych, jak przygotowanie kanapki i smarowanie pieczywa, jak i przy delikatnych pracach przy mięsie czy obieraniu warzyw. Doskonale radzi sobie też przy pracach w drewnie.
Stal nierdzewna użyta do produkcji głowni noża Ontario RAT-1 to nierdzewna AUS-8, będąca świetnym kompromisem pomiędzy łatwością ostrzenia, trzymaniem ostrości i odpornością na warunki zewnętrzne. Co prawda nie ma stali całkowicie nierdzewnej, co potwierdzają wieloletnie wraki okrętów, które bywają przerdzewiałe na wylot, ale poziom ochrony przed korozją Modelu 1 marki Ontario pozwala na użytkowanie narzędzia w naprawdę trudnych warunkach, bez większej obawy o rdzawy nalot. Wystarczy pamiętać w tym przypadku o odpowiednim minimum konserwacji i „ruda” będzie trzymać się z daleka. Ze stali wykonany jest także szkielet noża, do którego przykręcone zostały okładziny z wytrzymałego tworzywa sztucznego. Nie jest to zwykły plastyk, tylko utwardzany włóknem szklanym nylon, który ciężko uszkodzić podczas zwykłego użytkowania.
Pozostałe wersje noża RAT
Oprócz klasycznego foldera z gładkim ostrzem RAT występuje w wielu odmianach, zarówno kolorystycznych, jak i wykonanych z innych materiałów. Jedną z najbardziej znanych odmian jest model RAT-II, czyli mniejsza wersja jedynki. Charakteryzuje się on niewielkim, kieszonkowym rozmiarem i tym samym mniejszą masą od swojego większego brata. Podobnie jak Model 1, Nóż składany Ontario Rat-II Folder Black występuje w wielu wersjach kolorystycznych oraz odmianach stali ostrza. Często spotykaną wersją jest nóż z klingą ze stali pół-nierdzewnej D2, która mimo trochę mniejszej odporności na korozję, ceniona jest przez miłośników bushcraftu i survivalu za większą twardość i lepsze trzymanie ostrości. Występuje także z okładzinami wykonanymi z ekskluzywnych materiałów, jak nóż składany Ontario RAT 1 Folder Black Plain Carbon Fiber, który spodoba się miłośnikom sportowych samochodów i ultranowoczesnych materiałów. Oprócz materiałów okładzin chwytu, kolorów i rodzajów stali, możesz wybierać także wśród ostrzy gładkich, lub częściowo ząbkowanych, czyli half-serrated.
Jeśli szukasz noża sprężynowego, wybierz nóż składany Ontario RAT 1A Assisted Opener BP. Posiada on mocną sprężynę, pomagającą w szybkim otwarciu jedną ręką oraz wyposażony jest w specjalne zabezpieczenie, dzięki czemu masz pewność, że nie otworzy się on w Twojej kieszeni. Wszystkie modele łączy kształt ostrza oraz rękojeści, który jest dla tej serii cechą charakterystyczną. Jest to niezwykle wygodny wzór, który w codziennej eksploatacji sprawuje się doskonale. Wśród grona użytkowników znajdziesz też customowe wersje, które miłośnicy marki zmodyfikowali samodzielnie. Wystrzegaj się natomiast podróbek niewiadomego pochodzenia, które mogą nie spełniać Twoich oczekiwać ze względu na użycie gorszej jakości materiałów. Jeżeli zastanawiasz się, gdzie kupić oryginalny nóż Ontario RAT-1, wybieraj zawsze sprawdzonych dystrybutorów i znane firmy, jak Militaria.pl, gdzie otrzymasz produkt oryginalny i posiadający gwarancję.
Ostrzenie, konserwacja i BHP nożowe
Jeżeli regularnie czytasz naszego bloga, to z pewnością już wiesz, że o każdy nóż należy dbać. Zdajesz sobie doskonale także sprawę z faktu, że narzędzie tnące powinno być ostre, paradoksalnie ze względów bezpieczeństwa właśnie. Pamiętaj, gdy wykonujesz prace nożem tępym, musisz używać więcej siły, co może spowodować omsknięcie się krawędzi tnącej, co w konsekwencji potrafi doprowadzić do bardzo nieprzyjemnych skaleczeń. Poza tym postrzępiona, tępa krawędź zazwyczaj powoduje, że rana goi się dużo dłużej. Ontario RAT-1 ma dobrej jakości stal, a umiejętnie naostrzony jest w stanie golić włosy. Polecamy osełki kieszonkowe, które możesz zabrać ze sobą na wyprawę outdoorową, takie jak Lansky Blade Medic oraz Lansky QuadSharp, posiadająca kilka kątów ostrzenia. W domu używaj odpowiedniej gradacji kamieni, jeżeli potrafisz je stosować. Znajdziesz je bez problemu w ofercie sklepu internetowego Militaria.pl. Jeśli wolisz łatwiejsze rozwiązania, warto przyjrzeć się zestawowi Lansky Turn Box, dzięki któremu naostrzysz praktycznie każdy nóż, także kuchenny.
Noże składane wymagają też czyszczenia. Nawet najwyższej klasy nierdzewka może ulec korozji, jeżeli narzędzie będziesz przechowywać dłuższy czas brudne, z resztkami drewna, błota, słonej wody lub jedzenia wewnątrz mechanizmu. Poza tym takie odpadki lubą gnić, co może w konsekwencji dyskwalifikować Twój nóż do przyrządzenia nim posiłku. Po pracy nóż umyj, wysusz i nałóż smar lub olejek. Używaj atestowanych środków, unikaj smarów penetrujących, takich jak popularny WD40, który NIE NADAJE się do noży, wiatrówek i broni. Zamiast tego użyj smarów do noży Knife Oil, lub Formula X Napier, który sprawdzi się również do broni oraz do ogólnego zastosowania. Jeżeli chcesz zabezpieczyć gwinty śrub trzymających klips lub okładziny rękojeści przed rozkręcaniem, polecamy klej do gwintów K2 Prolok 6 ml niebieski. Bez względu na wybrany przez Ciebie rodzaj „Szczura”, z pewnością przypadnie Ci on do gustu, podobnie jak zadowolonemu użytkownikowi tego noża od lat, czyli autorowi tego tekstu.
Jeśli tekst Ci się spodobał, to zapraszamy także do przeczytania o innym nożu z serii. Zajrzyj do wpisu o M21.