W obliczu nieoczekiwanych sytuacji, klęsk żywiołowych czy ekstremalnych warunków, umiejętność przetrwania może mieć kluczowe znaczenie. Survival to nie tylko wiedza i zdolności techniczne, ale przede wszystkim mentalność, determinacja i zdolność do radzenia sobie w skrajnych sytuacjach.
Z tego artykułu dowiesz się m.in.: co to jest survival, zapoznasz się z podstawami oraz rodzajami survivalu, jak również doradzimy co zabrać na survivalową wyprawę. Poza tym podpowiemy, gdzie można jechać na survival w Polsce.
Podstawy survivalu – przetrwanie w trudnych warunkach
Co to jest survival? To słowo, które może budzić różne skojarzenia. Dla niektórych oznacza walkę o przetrwanie w ekstremalnych warunkach, dla innych jest sztuką przetrwania w dziczy. Bez względu na sposób interpretacji, survival to nie tylko zestaw umiejętności, lecz także sposób myślenia i podejście do życia.
Kiedy wyruszamy na wyprawę survivalową, zwykle stajemy przed wyzwaniami, które przekraczają naszą codzienną rutynę. Mogą to być sytuacje awaryjne, takie jak: wojna, pandemia lub klęska żywiołowa, które zmuszają nas do przetrwania w nieznanych warunkach. W survivalu chodzi o umiejętność przystosowania się do zmieniającego się środowiska. Dzięki opanowaniu tej sztuki możemy nie tylko przetrwać, ale także skutecznie przystosować środowisko do naszych potrzeb. Ważne jest posiadanie wiedzy na temat m.in.: pierwszej pomocy, orientacji w terenie, zdobywania pożywienia i wody, budowania schronienia, rozpalania ognia oraz bezpiecznego poruszania się w niebezpiecznych warunkach. Podstawą survivalu jest również umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji oraz utrzymania spokoju w sytuacjach stresowych.
Rodzaje survivalu
Survival obejmuje kilka różnych odmian, w zależności od środowiska, poziomu trudności i celu, do którego dążymy. Bez względu na rodzaj survivalu, kluczowe jest opanowanie odpowiednich umiejętności i wiedzy, które umożliwią przetrwanie w trudnych warunkach.
Survival wojskowy
Celem tego rodzaju survivalu jest przygotowanie się do różnych scenariuszy wojennych. W survivalu militarnym ważne jest zrozumienie specyficznych zagrożeń związanych z wojną, takich jak: brak dostępu do niezbędnych zasobów, bombardowanie czy ostrzały artyleryjskie. Podczas takich sytuacji niezbędne jest posiadanie umiejętności ukrywania się, poruszania po terenie, zabezpieczania swojego obszaru, udzielania pierwszej pomocy, radzenia sobie ze stresem oraz gromadzenia i przechowywania żywności. Survival wojskowy obejmuje również rozwijanie umiejętności współpracy z innymi, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych, ponieważ praca zespołowa jest zwykle niezbędna do przetrwania.
Survival miejski
Survival miejski koncentruje się na umiejętności przetrwania w miejskich sytuacjach kryzysowych, takich jak: trzęsienia ziemi, zamieszki, ataki terrorystyczne lub inne zagrożenia. W sytuacjach ekstremalnych w miastach ważne jest posiadanie wiedzy i zrozumienie specyficznych zagrożeń związanych z codziennym życiem w takich warunkach. Zalicza się do nich m.in.: brak dostępu do wody, żywności i energii oraz problemy związane z bezpieczeństwem publicznym.
Przetrwanie w mieście wymaga takich umiejętności jak: zdobywanie pożywienia i wody, budowanie schronienia w ograniczonych przestrzeniach, orientacja w terenie, umiejętność radzenia sobie w niebezpiecznych sytuacjach oraz zdolność do komunikowania się i współpracy z innymi.
Zachęcamy do przeczytania książki “Jak przetrwać trudne czasy. Survival miejski” autorstwa Pawła Frankowskiego. Publikacja ta przedstawia praktyczne wskazówki, które pomogą Ci radzić sobie w sytuacjach kryzysowych w mieście.
Survival zielony
Podczas tego rodzaju survivalu uczestnicy uczą się radzić sobie w dziczy. Mają okazję zbliżyć się do natury, lepiej ją zrozumieć i rozwijać umiejętności, które mogą być przydatne w sytuacjach awaryjnych. W trakcie survivalu na łonie natury można nauczyć się przetrwania w ekstremalnych warunkach, budowania schronień, zdobywania pożywienia, oczyszczania wody, rozpalania ognisk i poruszania się po terenie. Można również zdobyć wiedzę na temat roślin i zwierząt, które można spotkać w środowisku naturalnym, a także technik rybołówstwa czy zbieractwa.
Zasady survivalu – co trzeba wiedzieć?
Jest wiele zasad survivalu i wytycznych, które pomagają przygotować się do działań survivalowych. Popularne są dwie z nich: zasada trójek i wielka czwórka.
Zasada trójek
To popularna zasada survivalowa, która służy jako ogólne wytyczne dotyczące przetrwania w trudnych warunkach. Zasada ta w uproszczeniu mówi, że człowiek może przetrwać:
- 3 minuty bez dostępu do tlenu,
- 3 godziny bez odpowiedniego schronienia w ekstremalnych warunkach pogodowych,
- 3 dni bez dostępu do wody,
- 3 tygodnie bez dostępu do pożywienia.
Warto jednak zauważyć, że te wartości są jedynie przybliżone i zależą od wielu czynników, takich jak aktualne warunki atmosferyczne oraz indywidualne cechy organizmu.
Wielka czwórka
Wielka Czwórka jest kolejnym zestawieniem „zasad” dotyczących sztuki przetrwania. Składa się ona z czterech kluczowych elementów niezbędnych podczas sytuacji survivalowych:
Woda — bez odpowiedniego nawodnienia organizm człowieka może szybko odmówić posłuszeństwa.
Ogień — zapewnia ciepło, oświetlenie, ochronę przed dzikimi zwierzętami oraz możliwość przygotowania pożywienia.
Schronienie — w trudnych warunkach pogodowych, odpowiednie schronienie chroni przed ekspozycją na zimno, wilgoć i inne niebezpieczeństwa.
Pożywienie — zapewnienie odpowiedniego pożywienia jest kluczowe dla utrzymania sił i przetrwania.
Wyposażenie na survival- lista niezbędnych rzeczy
Minimalizm jest kluczem do sukcesu w survivalu. Nadmiar rzeczy może być niepraktyczny, obciążać Cię i ograniczać Twoją swobodę ruchów. Zamiast nosić kilka pojedynczych narzędzi, które zajmują miejsce i można je łatwo zgubić, warto mieć wszystkie niezbędne funkcje zawarte w jednym kompaktowym urządzeniu, takim jak np. multitool. Pamiętaj też, że podczas survivalu narzędzia są tylko wsparciem, nie możesz polegać wyłącznie na nich. Najważniejsza jest posiadana przez Ciebie wiedza i podstawowe umiejętności.
Nie jesteś pewien, jakie jest niezbędne wyposażenie na survival? Na rynku dostępne są gotowe zestawy survivalowe oferowane przez różne firmy. Zestawy te różnią się wyposażeniem i ceną, co daje nam możliwość wyboru właściwego do naszych zastosowań. Jeśli jednak szukasz prostego i przede wszystkim ekonomicznego rozwiązania, możesz zbudować swój własny „pocket survival kit”. Co powinieneś zabrać na survival? Poniżej przedstawiamy listę podstawowych rzeczy:
Odzież i obuwie
Odzież musi być wygodna i zapewniać swobodę podczas poruszania się. Staraj się dobierać ubrania wykonane z lekkich, elastycznych materiałów, które nie krępują ruchów i zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza. Duże znaczenie ma również odpowiednie dobranie rozmiaru odzieży, co pozwoli Ci uniknąć otarć i ucisków. Odzież ma zapewniać ochronę przed ekstremalnymi temperaturami, deszczem, wiatrem, śniegiem i słońcem.
W zależności od warunków pogodowych możesz potrzebować różnych warstw odzieży, takich jak: kurtka wodoodporna, wodoodporne spodnie, bielizna termiczna, czapka czy rękawice. Pamiętaj, aby wybrać buty, które gwarantują odpowiednią ochronę stóp i stabilność podczas poruszania się po zróżnicowanym terenie. Buty takie powinny być wykonane z trwałych materiałów wysokiej jakości, odpornych na ścieranie, wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. Jeżeli chcesz pozostać niewidocznym lub zmniejszyć ryzyko bycia zauważonym przez dzikie zwierzęta, dobrym pomysłem jest wybór odzieży ze wzorami kamuflażu, które dostosowują się do otaczającego terenu.
Środki do rozpalania ognia
W warunkach survivalowych zdolność rozpalania ognia ma kluczowe znaczenie dla przetrwania. Ogień może być używany do gotowania posiłków, podgrzewania wody, dostarczania ciepła i oświetlania otoczenia. Z tego powodu ważne jest, aby mieć skuteczne środki do rozpalania ognia w swoim zestawie przetrwania. Najpopularniejszymi z nich są m.in.: zapalniczki, zapałki wodoszczelne oraz krzesiwa.
Narzędzia tnące
Na wyposażeniu zestawu survivalowego nie może zabraknąć wytrzymałego i ostrego noża, który będzie stanowił niezawodne narzędzie podczas trudnych sytuacji, przetrwania w dziczy i radzeniu sobie w ekstremalnych warunkach. Nóż do survivalu przyda Ci podczas wykonywania wielu zadań, takich jak: cięcie gałęzi, przygotowywanie posiłków czy budowanie schronienia.
Multitool i scyzoryk
Multitoole i scyzoryki są wyposażone w szereg funkcji w jednym kompaktowym urządzeniu. Zawierają one takie narzędzia jak: noże, pilniki, otwieracze do butelek, szczypce, klucze, śrubokręty, a czasem nawet piłki lub narzędzia do otwierania puszek.
Żywność
Zaopatrz się w jedzenie na survival, takie jak: konserwy mięsne, rybne lub warzywne, ponieważ mają długi termin przydatności do spożycia i dostarczają niezbędne kalorie oraz składniki odżywcze. Dodatkowo wybierz batony energetyczne, które są bogate w kalorie i mogą być dobrym uzupełnieniem diety w sytuacji awaryjnej. Suszone mięso, takie jak Beef Jerky jest świetnym źródłem białka i energii, co czyni je idealnym dodatkiem do zapasów żywnościowych.
Apteczka
Apteczka survivalowa powinna być wykonana z wytrzymałych materiałów, takich jak Cordura, która zapewnia trwałość i ochronę przed uszkodzeniami. Dobrym wyborem są apteczki wyposażone w paski montażowe, które umożliwiają przymocowanie jej do różnych elementów wyposażenia, takich jak: pas, kamizelka taktyczna czy plecak. Apteczkę survivalową można kupić z gotowym wyposażeniem, ale jest też możliwość zakupu samej apteczki i samodzielnego umieszczenia w niej potrzebnych rzeczy.
Przydatne narzędzia i materiały, które mogą znaleźć się w apteczce to między innymi: staza taktyczna, nożyczki ratownicze, różnego rodzaju bandaże, koce termiczne, bandaże elastyczne czy opaski uciskowe.
Plecak
Plecak survivalowy o odpowiedniej pojemności jest niezbędny do przechowywania wszystkich podstawowych rzeczy i sprzętu, które zapewnią nam komfort i bezpieczeństwo w trudnych warunkach. Chyba nie ma nic gorszego niż brak wystarczającej ilości miejsca na podstawowe rzeczy, takie jak: namiot, śpiwór, ubrania, jedzenie czy woda. Wybierz plecak zaprojektowany w taki sposób, aby jego ciężar optymalnie rozkładał się po Twoim ciele, minimalizując obciążenie pleców. Dlatego niezwykle ważne jest, aby wybrać plecak z regulowanymi pasami naramiennymi, pasem biodrowym i pasem piersiowym.
Namiot, śpiwór i inne akcesoria noclegowe
Namiot musi być wykonany z wytrzymałego materiału, np. nylonu, który jest powszechnie stosowanym materiałem do produkcji namiotów survivalowych. Jest lekki, trwały i odporny na rozdarcia. Dodatkowo nylon ma właściwości hydrofobowe, co oznacza, że jest odporny na wilgoć i wodę. Z kolei śpiwór powinien być wystarczająco ocieplany, aby zapewnić komfort cieplny nawet w niskich temperaturach. Poza tradycyjnym namiotem, popularnym wyborem podczas noclegów w terenie jest również hamak. Stanowi on alternatywną opcję dla tych, którzy wolą nietypowe rozwiązania lub chcą ograniczyć do minimum obciążenie ekwipunku.
Kompas i mapa
Nie możesz polegać wyłącznie na technologii, takiej jak GPS w telefonie, ponieważ w niektórych sytuacjach sygnał może zostać zakłócony lub osłabiony. Kluczowymi narzędziami w terenie do wyznaczania kierunków i orientacji są kompas do survivalu i mapa. Dzięki nim możesz zlokalizować swoją pozycję na mapie i określić prawidłowy kierunek podróży. Co więcej, są one przydatne w znajdowaniu źródeł wody, takich jak: rzeki, jeziora lub źródła, oraz identyfikowaniu potencjalnych miejsc schronienia, takich jak: góry, jaskinie lub lasy.
Latarka
Latarka zapewni Ci źródło światła, co jest niezwykle ważne, zwłaszcza w nocy. Pomoże uniknąć potencjalnych niebezpieczeństw, takich jak: przeszkody, nieznane zagrożenia lub niebezpieczne zwierzęta. Latarki można używać jako sygnału świetlnego do komunikacji na odległość. Migające światło może przyciągnąć uwagę ratowników lub innych osób znajdujących się w pobliżu. Możesz zdecydować się na ręczną latarkę taktyczną lub czołówkę, która zapewni swobodę ruchów.
Sznurki, linki, paracord
Sznurek i paracord są wykorzystywane do mocowania i zabezpieczania różnych przedmiotów, takich jak namioty, śpiwory, torby, kociołki lub naczynia. Mogą być również używane jako pętle lub uchwyty do przenoszenia i transportu ciężkiego sprzętu lub żywności.
Uzdatnianie wody
Filtrowanie wody podczas survivalu jest ważnym procesem, który oczyszcza wodę ze szkodliwych bakterii. Brak dostępu do czystej wody pitnej to jeden z najbardziej niepokojących scenariuszy, jakie mogą się wydarzyć podczas wyprawy survivalowej. Przenośne filtry do oczyszczania wody umożliwią pobieranie wody z różnych źródeł, takich jak: strumienie, jeziora, a nawet źródła.
Survival w lesie – jak znaleźć obszary do uprawiania survivalu?
Nie wiesz, gdzie pojechać na survival? W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie survivalem w Polsce, Lasy Państwowe wprowadziły projekt „Zanocuj w lesie”. W ramach tego programu we wszystkich 429 nadleśnictwach wyznaczono specjalne miejsca, w których można obozować. Od 1 maja 2021 r. korzystanie z tych dedykowanych miejsc do uprawiania survivalu jest legalne.
W ramach projektu „Zanocuj w lesie” Lasy Państwowe udostępniły interaktywną mapę topograficzną, która ułatwia wyszukiwanie obszarów przeznaczonych dla entuzjastów survivalu. Specjalna mapa jest nakładką na Mapę Banku Danych Leśnych i wyróżnia kolorem żółtym obszary, w których można spędzić noc na zasadach ogólnych. Mapa umożliwia użytkownikom powiększać i drukować konkretne lokalizacje oraz zapisywać je na urządzeniach mobilnych. Więcej informacji na ten temat można znaleźć pod tym linkiem.
Czym różni się survival od preppingu?
Preppering i survival mają różne podejścia i zakres, ale oba mają na celu przygotowanie się na niebezpieczne sytuacje w celu zwiększenia szans na przetrwanie. Preppering skupia się głównie na długoterminowym przygotowaniu na różne scenariusze kryzysowe, takie jak: katastrofy naturalne, konflikty zbrojne czy kryzysy ekonomiczne. Preppersi gromadzą zapasy żywności, wody, leków i innych potrzebnych zasobów, aby być samowystarczalnymi w przypadku długotrwałej izolacji. Ich celem jest utrzymanie jak najwyższego poziomu komfortu i normalności w trudnych sytuacjach.
Z kolei sztuka survivalu koncentruje się na umiejętnościach przetrwania w ekstremalnych i nagłych sytuacjach, które mogą pojawić się niespodziewanie, na przykład w wyniku wypadku czy katastrofy naturalnej. Survivaliści uczą się takich umiejętności jak: budowa schronienia, poszukiwanie żywności i wody, orientacja w terenie, pierwsza pomoc oraz techniki przetrwania w dzikich warunkach.
W domu survivalowca nie znajdziesz obszernej spiżarni z zapasami żywności, generatorów słonecznych czy zapasów paliwa. Zwolennik survivalu jest raczej minimalistą.
Buschraft a survival – różnice
Survival i bushcraft to dwa odmienne podejścia. Podczas gdy każde z nich wymaga wiedzy, umiejętności i odpowiedniego sprzętu, istnieją między nimi znaczące różnice, które definiują ich charakter. Survival to walka o przetrwanie w trudnych warunkach. Jest to ekstremalne doświadczenie, które wymaga przetrwania za wszelką cenę. W skrajnych sytuacjach priorytetem jest zdobycie pożywienia, wody, schronienia i ochrona przed niebezpieczeństwem. Osoby zajmujące się survivalem często sięgają po różne narzędzia i technologie, które mogą pomóc im przetrwać, nawet elektronikę.
Z drugiej strony, bushcraft to rekreacja i pasja do natury. Dla dzisiejszych ludzi bushcraft często stanowi po prostu formę hobby. W tym przypadku nacisk stawia się na harmonijną interakcję z otaczającym środowiskiem, ochronę przyrody i korzystanie z jej zasobów z umiarem. Praktycy bushcraftu dążą do przestrzegania prawa i norm etycznych, aby nie zaburzać równowagi ekosystemu. W ramach klasycznego bushcraftu ogranicza się do stosowania naturalnych metod i umiejętności, często opartych na tradycyjnych technikach przodków. To wszystko z wykorzystaniem podstawowych narzędzi, takich jak: nóż, krzesiwo czy lina.
Pamiętaj, że chociaż niektóre osoby mogą mieć naturalne predyspozycje do radzenia sobie w trudnych warunkach, większość umiejętności przetrwania można opanować i doskonalić poprzez odpowiednie szkolenie, praktykę i zdobywanie wiedzy. Bez względu na Twoje doświadczenie i umiejętności, Ty również możesz zostać survivalowcem. Jedyne czego potrzebujesz to chęć do nauki, determinacja i zaangażowanie.