Czy w Polsce można posiadać broń bez pozwolenia i formalności? Oczywiście, że tak! Już od wielu lat liczba entuzjastów tego typu uzbrojenia stale rośnie, ciesząc się z dostępu do legalnej broni bez pozwolenia i szlifuje swoje umiejętności strzeleckie.
W tym artykule przybliżymy różne rodzaje broni, jakie możesz nabywać legalnie i bez pozwolenia oraz opiszemy najważniejsze zasady, regulacje oraz możliwości związane z ich posiadaniem. Najciekawszym typem broni z tej kategorii jest broń czarnoprochowa, która swoją popularność czerpie z unikatowego charakteru i historycznego kontekstu. Ty również możesz stać się posiadaczem oldschoolowego rewolweru czarnoprochowego lub klasycznego karabinu i w interesujący sposób zacząć swoją przygodę ze strzelectwem.
Poniżej wskazujemy także, dlaczego broń czarnoprochowa stanowi wyjątkowy element polskiego prawa dotyczącego broni oraz w jaki sposób można ją zdobyć i przechowywać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Rodzaje broni bez pozwolenia według Ustawy o Broni i Amunicji
Istnieje kilka rodzajów broni, które według Ustawy o Broni i Amunicji możesz nabyć i posiadać w Polsce bez pozwolenia, wystarczy, że masz ukończone 18 lat.
Wśród legalnie dostępnych kategorii broni największą uwagę przykuwa broń czarnoprochowa, która stanowi atrakcyjny zamiennik broni palnej ze względu na jej historyczny i kulturowy wymiar, będący często przedmiotem zainteresowania pasjonatów i rekonstruktorów. Znajduje się tu także broń pozbawiona cech użytkowych, czyli tak zwana broń dekoracyjna (deko), jak również broń pneumatyczna o energii pocisku powyżej 17 J, która najbardziej przyciąga miłośników strzelectwa na długie dystanse. Dodatkowo, broń sygnałowa i alarmowa w kalibrze do 6 mm, mimo swojej nieagresywnej funkcji, również wpisuje się w ramy polskiego prawa dotyczącego broni bez pozwolenia. Jedną z opcji mogą być też paralizatory, które sprawdzą się obronie własnej.
Broń czarnoprochowa
Zgodnie z Art. 11 Ustawy o Broni i Amunicji na posiadanie broni czarnoprochowej wyprodukowanej przed rokiem 1885 oraz jej współczesnych replik nie jest wymagane pozwolenie. W celu dokonania zakupu takiej broni musisz być jednak osobą pełnoletnią. Dotyczy to broni czarnoprochowej, takiej jak rewolwery, pistolety, karabiny i strzelby, o ile są ładowane odprzodowo i używają amunicji rozdzielnego ładowania.
Czarnoprochowce to rodzaj broni palnej, która wykorzystuje jako materiał miotający czarny proch. Bez względu na to, czy wybierzesz karabin czy rewolwer, większość popularnych konstrukcji jest ładowanych odprzodowo, gdzie proch i kule aplikowane są osobno do lufy lub komory bębna rewolweru i oddzielane przy pomocy przybitki.
Rozpoczynając swoją przygodę z bronią czarnoprochową, zapoznaj się z modelami dostępnymi na rynku i wybierz taki egzemplarz, który najbardziej do Ciebie pasuje. Dobrym pomysłem przed zakupem będzie wybranie się do pobliskiej strzelnicy, która umożliwia strzelanie z czarnoprochowców i wysłuchanie opinii bardziej doświadczonych użytkowników na temat konkretnej broni. Według Ustawy o Broni i Amunicji dozwolone jest strzelanie z broni innych osób, za ich wcześniejszą zgodą – w ten sposób możesz wypróbować możliwości broni, poznać jej sposób działania i ostatecznie podjąć decyzję. Dostępnych jest mnóstwo opcji, więc na pewno znajdziesz coś, co przypadnie Ci do gustu pod względem obsługi, wyglądu czy preferencji odnośnie epoki historycznej, w której oryginalna konstrukcja była produkowana.
Warto zaznaczyć, że dla osób początkujących lepszym wyborem może okazać się broń kapiszonowa, a najlepiej pistolet jednostrzałowy lub karabin, które są łatwiejsze w obsłudze niż modele skałkowe. Dlatego, jeśli planujesz zakup swojej pierwszej broni czarnoprochowej, warto rozważyć wybór kapiszonowca.
Oprócz samej broni i czarnego prochu, konieczne będą niezbędne akcesoria do broni, które umożliwią bezpieczne strzelanie oraz właściwą eksploatację. Na wstępie warto zaopatrzyć się w prochownicę ułatwiającą precyzyjne odmierzanie ilości czarnego prochu. Nie mniej istotne będą kapiszony, dostosowane do odpowiedniego rozmiaru broni. Dodatkowo, konieczne jest zaopatrzenie się w kule o właściwym kalibrze oraz przybitki, smar i klucz do kominków. Ten ostatni okaże się nieoceniony, gdyby z jakiegoś powodu doszło do niewypału. Przyczyną może być niedostatecznie sprasowany lub zawilgocony proch. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest wyjęcie przygotowanego ładunku z komory. W pierwszej kolejności, konieczne jest odkręcenie kominka, a do tego celu służy specjalistyczny klucz. Odkręcenie kominka umożliwi bezpieczne wysypanie prochu z komory.
Pamiętaj, aby podczas strzelania z czarnoprochowca używać odpowiednich atestowanych ochronników słuchu i wzroku, postępować tak samo ostrożnie, jak w przypadku każdej broni palnej.
Przenoszenie broni czarnoprochowej
W związku z tym, że Ustawa o Broni i Amunicji nie zabrania noszenia załadowanej broni czarnoprochowej przy sobie, można ją legalnie przenosić w większości miejsc publicznych. Niezbędne jest przy tym uwzględnienie i stosowanie się do szczególnych przepisów (Art. 32 i 35 UoBiA), które regulują kwestie noszenia broni w określonych sytuacjach. Według Art. 32 UoBiA broń i amunicję należy przechowywać i nosić w sposób uniemożliwiający dostęp do nich osób nieuprawnionych.
Ustawa nie zabrania noszenia broni czarnoprochowej, nawet w stanie załadowanym i nie ma znaczenia, gdzie i w jakim celu masz ją przy sobie. Jednak należy się przy tym stosować do przepisów szczególnych, regulujących kwestię noszenia broni w wybranych sytuacjach, np. w transporcie publicznym, imprezach masowych, zgromadzeniach, w portach i na statkach morskich), warto zapoznać się dodatkowo z Rozporządzeniem Ministrów Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z 10 kwietnia 2000 r.
Trzeba także zwrócić szczególną uwagę na fakt, iż zabronione jest noszenie broni przez osoby będące w stanie po spożyciu alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, o czym szczegółowo informuje treść Art. 51 UoBiA.
Jak i gdzie strzelać z czarnoprochowca?
Zgodnie z Art. 45. Ustawy o Broni i Amunicji broń czarnoprochowa, tak jak każda broń palna jest przeznaczona do użytku w celach sportowych oraz szkoleniowych wyłącznie na strzelnicach. Wyjątkiem w tym przypadku jest obrona konieczna, której przepis ten nie dotyczy.
Czynnością jaką możesz bez obaw wykonywać poza strzelnicą, np. w domowym zaciszu, jest czyszczenie i konserwacja broni czarnoprochowej.
Poniżej przedstawiamy krótką instrukcję jak ładować broń czarnoprochową na przykładzie bębna rewolweru:
- W pierwszym kroku przygotowania rewolweru czarnoprochowego do strzału wsyp odpowiednią naważkę prochu do komory nabojowej bębna (naważka według zaleceń producenta).
- Następnie w komorze umieść przybitkę oddzielającą proch od kuli (może być filcowa lub zamiennik np. kasza manna).
- W kroku trzecim przy pomocy pobojczyka wbudowanego w rewolwer lub prasy stołowej wciśnij w komorę kulę ołowianą.
- Po osadzeniu kuli do komory nałóż smar uniwersalny.
- Ostatnim krokiem w przygotowaniu rewolweru do strzału jest osadzenie na kominkach kapiszonów. Ten krok wykonaj dopiero po przygotowaniu wszystkich komór, jak będziesz gotowy do strzału na stanowisku strzeleckim. Podczas nakładania kapiszonów kurek rewolweru powinien znajdować się w pozycji pół-napiętej (half-cock).
Jak nabyć czarny proch – co musisz wiedzieć?
Aby zakupić proch do broni czarnoprochowej, musisz być posiadaczem Europejskiej Karty Broni Palnej. Dodatkową zaletą posiadania takiej karty jest możliwość przewożenia broni poza granice Polski.
Bardzo ważnym aspektem jest właściwe zabezpieczenie oraz przechowywanie prochu. Zalecane jest magazynowanie go w szczelnych, suchych, najlepiej fabrycznych pojemnikach, z daleka od wszelkich źródeł ciepła, aby nie dopuścić do jego samozapłonu. Nie wolno przechowywać prochu razem z kapiszonami. Dodatkowo warto się również zapoznać się ze wskazówkami producenta dotyczącymi przechowywania.
Należy kupować tylko fabryczny czarny proch i nigdy nie wolno stosować innego prochu oraz miar niezgodnych z zaleceniami producenta danej broni czarnoprochowej. Samodzielne wytwarzanie czarnego prochu jest nielegalne i nikt nie powinien się tego podejmować na własną rękę, w domowych warunkach. Należy podkreślić, że będzie to nie tylko niezgodne z prawem, ale również bardzo niebezpieczne.
Zarys historyczny i skuteczność broni czarnoprochowej
Broń czarnoprochowa to nie tylko zbiór artefaktów historycznych, ale przede wszystkim legendarne narzędzie, które odmieniło oblicze starć i bitew na przestrzeni wieków. Jej korzenie tkwią głęboko w starożytnych Chinach, gdzie wynaleziono czarny proch i odkryto jego potencjał. To właśnie tam rozpoczęła się jej historia, która doprowadziła do powstania zaawansowanych konstrukcji, takich jak muszkiety czy pistolety. W epoce renesansu i wczesnej nowożytności, broń czarnoprochowa odgrywała kluczową rolę w militariach, zdobywając uznanie za niezwykłą moc rażenia oraz taktyczne zalety.
Dziś, w dobie nowoczesnych technologii, dźwięk strzału z czarnoprochowej broni wciąż przywodzi na myśl dawne czasy, gdy to właśnie ona kształtowały losy świata.
Precyzja broni czarnoprochowej oraz charakterystyczny sposób działania czynią ją idealnym wyborem w wielu rekreacyjnych dyscyplinach strzeleckich. Strzelcy wykorzystujący broń czarnoprochową zdobywają satysfakcję z poczucia tradycji oraz unikalnego doświadczenia strzeleckiego, której nie zaoferuje im nowoczesna broń palna. Dlatego też, w niektórych konkurencjach sportowych, jak rekonstrukcje historyczne czy konkursy na dokładność strzału, broń czarnoprochowa ma swoje wyznaczone miejsce.
Posiadanie broni czarnoprochowej może być więc fascynującym i satysfakcjonującym hobby. Jest to nie tylko wspaniała okazja do odkrywania historycznych aspektów uzbrojenia, ale także do praktycznego doświadczania tradycji strzeleckich minionych epok. Broń czarnoprochowa często stanowi też element kolekcji dla pasjonatów militariów i miłośników historii.
Broń pneumatyczna powyżej 17 J
Broń pneumatyczną powyżej 17 J można kupić bez zezwolenia, jednak nie jest to możliwe drogą wysyłkową. Zakupu można dokonać jedynie w sklepach stacjonarnych. Najlepiej zdecydować się na salon firmowy, który gwarantuje wysoką jakość produktów oraz szeroko rozumiane bezpieczeństwo – oferowane modele posiadają niezbędne atesty i są dopuszczone do użytku. Z takiej broni strzelać można tylko na strzelnicy, tak samo jak w przypadku klasycznej broni palnej oraz czarnoprochowej.
Decydując się na zakup broni pneumatycznej o mocy większej niż 17 J należy mieć ukończone 18 lat i dokonać jej rejestracji, która musi odbyć się do 5 dni od daty zakupu. Aby ją zarejestrować, należy uzyskać:
- badania lekarskie: wzroku oraz psychotesty (listę lekarzy, które takie badania mogą przeprowadzić, uzyskać można na przykład na pobliskim komisariacie policji),
- zaświadczenie o niekaralności.
Po uzyskaniu tych dwóch dokumentów należy wypełnić specjalny wniosek (do uzyskania na policji). Wypełniony wniosek, wraz z wyżej wspomnianymi dokumentami oraz dwoma zdjęciami (jak do dowodu), kopią dowodu osobistego i dowodu zakupu broni (oryginały muszą być dostępne do wglądu), a także opłatą skarbową należy złożyć na policji. W tej sytuacji uzyskanie rejestracji jest praktycznie formalnością, nie miej jednak policja ma prawo przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.
Broń pneumatyczna o energii kinetycznej przekraczającej 17 J może być wykorzystywana zarówno w celach rekreacyjnych, jak i w profesjonalnym szkoleniu strzeleckim. Charakteryzuje się ona dużą prędkością początkową, strzela śrutem ołowianym w różnych kalibrach oraz pozwala na celne strzelanie na bardzo dużych dystansach ze względu na wysoką energię. Do napędzania pocisku wykorzystuje podobne rozwiązania jak wiatrówki poniżej 17 J, czyli sprężone powietrze lub napęd sprężynowy.
Broń sygnałowa i alarmowa o kalibrze do 6 mm
Broń sygnałowa i alarmowa o kalibrze do 6 mm, nazywana bronią hukową lub straszakiem może stanowić skuteczne narzędzie do samoobrony. Jako posiadacz takiego rodzaju broni możesz odstraszyć np. włamywacza lub agresywne zwierzę, a także zaalarmować otoczenie o swojej lokalizacji, kiedy znajdziesz się w kryzysowej sytuacji. Oprócz donośnego huku, straszaki umożliwiają wystrzeliwanie rac i nadawanie sygnałów świetlnych. Race świetlne dostępne w wielu wariantach kolorystycznych mogą służyć również do celebrowania np. Nowego Roku czy różnego typu imprez.
Broń hukowa swoim wyglądem najczęściej nawiązuje do popularnych pistoletów i rewolwerów, co w przypadku obrony własnej może zmylić i przestraszyć napastnika i nie będzie on w stanie stwierdzić, czy ma do czynienia z prawdziwą bronią palną czy tylko bronią alarmową lub sygnałową.
Broń pozbawiona cech użytkowych, czyli tzw. broń deko
Broń pozbawiona cech użytkowych, potocznie zwana bronią deko (dekoracyjną) budzi największe zainteresowanie wśród kolekcjonerów oraz miłośników historii militariów. W odróżnieniu od strzelających egzemplarzy, broń deko została trwale i nieodwracalnie dezaktywowana, co oznacza, że nie ma możliwości oddania z niej strzału. Zamiast tego, pełni ona funkcję reprezentacyjną i jest często kolekcjonerskim trofeum. Broń tego typu jest często wykorzystywana do celów szkoleniowych, zarówno w placówkach edukacyjnych, jak i w szkoleniach wojskowych. Umożliwia nauczanie historii uzbrojenia oraz praktycznych aspektów obsługi konkretnej broni. Broń deko może być też używana jako element dekoracyjny w przestrzeniach publicznych, w tym w muzeach czy lokalach gastronomicznych.
To, co wyróżnia broń deko, to staranne wykonanie i dbałość o szczegóły. Wiele egzemplarzy przechodzi proces profesjonalnej modyfikacji, który obejmuje usunięcie elementów, które pozwalają na oddawanie strzałów, takich jak komora nabojowa czy mechanizmy spustowe. Pozostawiane są oryginalne detale, takie jak zamki, lufy czy kabłąki.
Choć broń deko nie posiada już pierwotnej funkcji bojowej, to jednak nadal posiada ogromną wartość kulturową i historyczną. Niektóre z nich mogą być świadectwem dawnych czasów, pozwalając zbliżyć się do ówczesnych realiów technologicznych i militarnych. W rękach kolekcjonera, broń deko staje się nie tylko eksponatem, ale także źródłem wiedzy o różnych metodach produkcji i konstrukcji broni.
Paralizatory
Zgodnie z Ustawą o Broni i Amunicji paralizatory to przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej o średniej wartości prądu w obwodzie nieprzekraczającej 10 mA. Na ich zakup nie jest wymagane pozwolenie, jeśli jesteś osobą pełnoletnią możesz je nabyć nawet drogą wysyłkową.
Paralizatory wykorzystywane są do samoobrony, wywołują czasowy paraliż układu mięśniowo-nerwowego napastnika, dając Ci możliwość skutecznej obrony, czas na wezwanie pomocy lub ucieczkę. Największą zaletą paralizatorów jest ich szybki czas działania i niewielkie rozmiary, które umożliwiają dyskretne przenoszenie.
Paralizatory można podzielić na dwa podstawowe typy:
- paralizatory kontaktowe, czyli paralizatory klasyczne, które wymagają bezpośredniego kontaktu z ciałem napastnika. Niektóre z nich wyposażone są w specjalne kolce umożliwiające przebicie się przez odzież.
- tasery, które najczęściej wyglądem przypominają pistolet, miotające elektrody na odległość. Elektrody po wbiciu się w przeciwnika umożliwiają rażenie go prądem na odległość.
Dodatkowo na rynku występują urządzenia wielofunkcyjne np. latarka z paralizatorem lub paralizatory z wbudowanym miotaczem gazu pieprzowego.
W sklepie Militaria.pl znajdziesz szeroką ofertę broni czarnoprochowej bez pozwolenia, a także niezbędnych akcesoriów strzeleckich, produktów przeznaczonych do konserwacji broni oraz sprzętu ochronnego. Możesz zaopatrzyć się również w legalna broń hukową lub paralizatorem, który świetnie sprawdzi się do samoobrony.
Broń czarnoprochowa nie jest zamiennikiem broni palnej, bo sama jest bronią palną.
I nigdzie w ustawie nie ma, że musi być ładowana odprzodowo. Ma byc tylko rozdzielnego ładowania. Można bez pozwolenia posiadać karabin Sharpsa, który jest rozdzielnego ładowania, jest czarnoprochowy, powstał przed 1885 rokiem, ale jest ładowany odtylcowo